Seçme Sorular

DERS: 5

SEÇME SORULAR

1) Denetçi için finansal tabloların denetiminde temel ölçüt aşağıdakilerden hangisidir?

a. Anlaşma mektubu

b. İç kontrolün etkinliği

c. Genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri

d. İç denetçilerin yaklaşımı

e. Yasalar

2) Denetçinin işletmenin belirlemiş olduğu hedeflerle bu hedeflere ulaşmak için kullandığı kaynakların birbirine oranını araştırarak bir sonuca ulaşması nasıl adlandırılabilir?

a. İç denetim

b. Verimlilik denetimi

c. Uygunluk denetimi

d. Etkinlik denetimi

e. Yönetim denetimi

3) İşletme, üretim birimlerinin maliyet hedeflerine ulaşıp ulaşamadığını belirlemek için denetçiden rapor istemiştir. Denetçinin yapacağı denetim türü hangisi olmalıdır?

a. Uygunluk denetimi

b. Etkinlik denetimi

c. Verimlilik denetimi

d. İç denetim

e. Faaliyet denetimi

4) Finansal tablolarda sunulan bilginin finansal tablo kullanıcılarının kararlarına etkileyecek ölçüde yanlış olması, hangi kavramla açıklanır?

a. Yanıltıcı beyan

b. Önemlilik

c. Hile

d. Hata

e. Yanlış beyan

5) Denetçinin önemlilik uygulamasında ilk belirlemesi gereken aşağıdakilerden hangisidir?

a. Hatalı işlemler

b. Hile olup olmadığı

c. İşletmenin büyüklüğü

d. Önemlilik eşiği

e. Hata ve hilelerin biçimi

6) Denetçi "kabul edilebilir yanlışlığı" hangi amaçla kullanılır?

a. Hesabın finansal tablolar için göreli önemini saptamak

b. Denetim testlerinin alanını belirlemek

c. Hata beklentisini saptamak

d. Önemlilik eşiğini saptamak

e. Denetim riskini belirlemek

7) Hangisi denetçinin bir hesap kalanı daha büyük önemlilik dağıtma nedenini oluşturmaz?

a. Hesap kalanını denetiminin maliyetli olması

b. Denetçinin hata beklentisinin olmaması

c. Denetçinin hata beklentisinin yüksek olması

d. Denetçinin, yanlışlıkların kullanıcılarının yargısını etkilemeyeceğini varsayması

e. Hesap kalanını büyük olması

8) Aşağıdakilerden hangisi  standartlara göre denetçinin işletmeyi ve faaliyet ortamını değerlendirmesinde yapması gerekenlerden biri değildir?

a. İşletme ve faaliyette bulunduğu ortamla ilgili bilgilerin kaynaklarını belirlemek

b. İşletmenin risk yönetimi, iç kontrolleri ve faaliyet ortamını değerlendirmek

c. İşletme riskini değerlendirmek

d. Denetim ekibini belirlemek

e. Değerlendirme  sonuçlarını yönetişimden sorumlu kişilerle görüşmek, tüm aşamaları belgelendirerek çalışma kağıtlarıyla ilişkilendirmek

9) Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a. Analitik inceleme teknikleri, denetçiye işletmeyle ilgili farkında olmadığı hususları ortaya çıkarmasında yardımcı olur

b. Denetçi; denetim tekniklerinin yapısını, zamanlamasını ve kapsamını belirlerken ve yanlışlıkların etkisin değerlendirirken önemlilik kavramını dikkate almak zorundadır

c. Planlanan kanıt miktarı ile tüm risk unsurları arasında ilişki bulunmakla birlikte asıl karar "kabul edilebilir denetim riski/doğal risk x kontrol riski" formülüyle bulunan "bulma" riskine göre verilir

d. Denetçi denetimin başında finansal tabloların geneli, her bir hesap bakiyesi, işlem turu ve dipnotlarda yapılan açıklamalar bakımından önemlilik düzeyi belirler

e. Hiçbiri

10) "Finansal tabloda sunulan bir hesap kaleminin bu hesap bakiyesinin kaynağını oluşturan işlemlerin ilgili olduğu diğer hesaplarla bağlantılı şekilde denetlenmesine .... denir." ifadesinde aşağıdakilerden hangisi boşluğu en doğru şekilde tamamlar?

a. Önemlilik yaklaşımı

b. İşlem döngüsü yaklaşımı

c. Sistematik yaklaşım

d. Hesapsal yaklaşım

e. Risk temelli yaklaşım

11) Aşağıdakilerden hangisi  bir hileli finansal raporlama eylemidir?

a. Müşteriden tahsil edilen bir tutarın müşteri temsilcisinin şahsı hesabına aktarılmış olması

b. Fiktif satıcıya ödeme yapılmış gibi gösterilerek nakdin şahsi hesaba aktarılması

c. Faaliyet sonuçlarının değiştirilmesi amacıyla hesap dönemi sonuna yakın bir tarihte fiktif yevmiye kayıtları yapılması

d. Bankadan kullanılan şahsi bir tüketim kredisi için işletmenin arsasının ipotek ettirilmesi

e. Depodaki hurdaların işletme yönetiminden izin alınmadan satılarak paranın gizlenmesi

(Not! Fiktif; düşsel,uydurma. Fiktif satış; bir firmanın ya da firmalar grubunun satışının yaptığı mala bizzat alıcı olmasıdır. Bir başka deyişle, gerçekte satılmadığı halde kağıt üzerinde yapılan satış anlamındadır.)

12) "Herhangi bir idari sorumluluk üstlenmeden bir kurumun faaliyetlerini geliştirmek ve onlara değer katmak amacını güden, niteliği ve kapsamı denetlenen ile birlikte kararlaştırılan istişari faaliyetler ve bununla bağlantılı diğer hizmetlerdir." ifadesi aşağıda yer alan hangi hizmet tipini tanımlanmaktadır?

a. Danışmanlık hizmetleri

b. Güvence hizmetleri

c. Sigorta hizmetleri

d. Güvenlik hizmetleri

e. Temizlik hizmetleri

13) Günümüzde iç denetim yaklaşımını aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru biçimde tanımlamaktadır?

a. İşlem ve hata odaklı

b. Sadece yönetim yaklaşımı odaklı

c. İletişim odaklı yaklaşım

d. Sonuç odaklı yaklaşım

e. Süreç odaklı yaklaşım

14) "İç denetim uygulamalarının temel ilkelerini tanımlamak, katma değerli ifade ve teşvik etmek, performansının değerlendirilmesine imkan sağlamak amacıyla" uluslararası iç denetim standartları aşağıda yer alan hangi kurum tarafından geliştirilmiştir?

a. IFAC

b. IIA

c. INTOSAI

d. IMF

e. OECD

Not: IIA; Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü

15) Bağımsız denetim sürecinde, iç denetim işlevlerinin anlaşmasında ve ön değerlendirilmesinde aşağıda belirtilen hususlardan hangisi/hangileri esas alınır?

a. İç denetimin örgüt yapısındaki konumu

b. İç denetim işlevinin kapsamı

c. İç denetimin teknik yeterliliği

d. Mesleki özen

e. Hepsi

Cevaplar:

1.c  2.b  3.b  4.b  5.d  6.b  7.c 8.e 9.e 10.b  11.c  12.a  13.e  14.b  15.e

İç Denetim

DERS:4

Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (The Institute of Internal Auditors-IIA)'nun kabul ettiği tanıma göre "İç denetim, bir kurumun faaliyetlerini geliştirmek ve onlara değer katmak amacını güden bağımsız ve nesnel (objektif) bir güvence ve danışmanlık faaliyetidir. İç denetim; kurumun risk yönetimi, kontrol ve yönetişim süreçlerinin etkinliliğini değerlendirmek ve geliştirmek amacına yönelik sistemli ve disiplinli bir yaklaşım getirerek kurumun amaçlarına ulaşmasına yardımcı olur."

Bu tanım incelendiğinde iç denetim faaliyetinin "güvence" ve "danışmanlık" şeklinde iki temel işlevinin olduğu görülmektedir.

Güvence hizmetleri; iç denetçinin bir kurum faaliyet, işlev, süreç, sistem veya bir başka unsur hakkında bağımsız görüş veya kanaat sunabilmek için eldeki kanıtların nesnel bir şekilde değerlendirilmesini içerir. Güvence hizmetlerinin nitelik ve kapsamı, iç denetçi tarafından belirlenir. Güvence hizmetlerinin genellikle üç tarafı vardır;

• Bir kurum faaliyet, işlev, süreç, sistem veya bir başka unsurun doğrudan içinde olan kişi veya grup (süreç sahibi)
• Değerlendirmeyi yapan kişi veya grup (iç denetçi)
• Değerlendirmeyi kullanan kişi veya grup (kullanıcı)

Kurumsal yönetim; bir şirketin hak sahipleri ve kamuoyunun menfaatlerine zarar vermeyecek şekilde, mali kaynakları ve insan kaynaklarını kendine çekmesini, verimli çalışmasını ve bu sayede de hissedarları için uzun dönemde de ekonomik kazanç yaratarak istikrar sağlamasını mümkün kılan kanun, yönetmelik ve gönüllü özel sektör uygulamaları bileşimidir.

Kurumsal yönetimle ilgili düzenlemeler, dört temel ilkeye odaklanmaktadır: Adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk.

Denetim Süreci ve İç Kontrol

DERS:3

Denetimin planlı şekilde yürütülmesinin sayısız faydası olmakla birlikte temelde 3 önemli nedeni vardır;

• Koşullara uygun yeterli kanıt elde etmek
• Denetim maliyetlerini makul bir seviyede tutabilmek
• Müşteriyle sorun yaratacak yanlış anlaşılmaları önlemek

Denetim sürecinin aşamaları;

•           Ön araştırma ve müşterinin kabulü, genel denetim stratejisinin ve planının oluşturulması
•           Kontrol testleri ve tözel testlerin uygulanması
•           Analitik inceleme yöntemlerin uygulanması ve bakiyelerin detaylı test edilmesi
•           Denetim çalışmasının tamamlanması ve denetim raporunun hazırlanması

İç kontrolün bugün evrensel düzeyde kabul gören tanımı, ABD'de ilk kez 1987 yılında hileli finansal raporlamaya karşı önlem almak amacıyla kurulmuş bir komite olan COSO (Committee of Sponsoring Organizations) tarafından yapılmıştır.

COSO, 1992 yılında yayımlanmış olan İç Kontrol- Bütünleşik Çerçeve Raporu'nda iç kontrolü şu şekilde tanımlamıştır:

İç kontrol; işletmenin yönetim kurulu, yöneticileri ve diğer personeli tarafından etkilenen ve aşağıda sınıflandırılmış olarak belirtilen işletme amaçlarını başarmak üzere makul bir güvence sağlamak için tasarlanan bir süreçtir.

Faaliyetlerin etkiliği ve verimliliği,

Finansal raporlamanın güvenilirliği,

İlgili yasalara ve düzenlemelere uygunluk

COSO iç kontrol modeli, işletmenin iç kontrollerini anlaşılması ve değerlendirilmesinde denetçiye rehberlik eden bir modeldir. COSO'ya göre iç kontrol, kapsam itibariyle birbiriyle ilişkili beş bileşenden oluşmaktadır. Bu bileşenler; kontrol ortamı, risk değerlendirme, kontrol eylemleri, bilgi ve iletişim, izleme (gözlemleme)'dir.

COSO iç kontrol piramidi

COSO kontrol küpü

COSO iç kontrol modelinde risk değerlendirme süreci

İç kontrollerin anlaşılması ve kontrol riskinin değerlendirilmesi süreci

Hile Denetimi; finansal tablolardaki yanlışlıklar ya hatalardan ya da hileden kaynaklanmaktadır. Finansal tabloların denetimi açısından hile genel olarak 2 gruba ayrılır:

Varlıkların kötüye kullanılması; daha çok işletme çalışanları tarafından yapılan bu tür hile, varlıkların çalınması ya da amaç dışı kullanılması şeklinde gerçekleşir.

Hileli finansal raporlama; kasıtlı bir şekilde finansal tablolarda olması gereken tutarların veya açıklamaların yer almaması veya yanlış beyan edilmesi suretiyle finansal tablo kullanıcılarının yanıltılması şeklinde ve daha çok işletmenin muhasebe politikalarına yön ve karar veren, bunları uygulayan yöneticiler tarafından gerçekleştirilen hile eylemidir.

Hile ile ilgili risk etkenleri,uluslararası denetim standardı ISA 240'ta şu şekilde sıralanmıştır:

• İşletmeye ilave öz sermaye sağlayacak olan üçüncü şahısların beklentilerini karşılama ihtiyacının doğuracağı baskılar,
• Performansa bağlı prim ödemesi yapılan işletmelerde gerçekçi olmayan hedeflerin sebep olabileceği baskılar,
• İç kontrollerin eksikliği veya etkisizliği.

Genel Denetim Planı ve Denetim Programı

Genel denetim planının oluşturulması evrelerinde denetçiler, finansal tabloların gerçeğe uygun şekilde hazırlanıp hazırlanamayacağını belirlemek için beş tür denetim testi kullanırlar:

1. Risk değerlendirme
2. Kontrol testleri (uygunluk testleri); elle veya otomasyona dayalı olarak yapılan yöntemlerden oluşur. Bunlar; - Kontrolleri yürüten personelle görüşme yapılması, -Belge kayıt ve raporların incelenmesi, -Kontrollerin ilgili olduğu faaliyetin gözlemlenmesi, -Seçilmiş kontrollerle ilgili uygulamaların başından sonuna kadar aynen yapılması
3. İşlemlere ilişkin tözel testler; Finansal tablo kalemlerinin parasal tutarlarının doğruluğunu anlamak amacıyla uygulanır. -İşlemlere ilişkin tözel testler, - Analitik yöntemler, Hesap kalanlarının detaylı incelenmesi
4. Analitik yöntemler
5. Hesap kalanlarının detaylı incelenmesi

Denetim amaçlarına uygulanacak tözel testler

Ön araştırma ve planlamayla başlayıp raporlama ile sonuçlanan denetim sürecinde, genel denetim planı ve programını oluşturmanın evreleri de müşteri kabulü ve ön planlamayla başlayıp denetim programının oluşturulmasıyla sonlanır.